تاثیر سبوس در لاغری
امروزه، با توجه به افزایش دو برابری نرخ پیشرفت چاقی در سراسر جهان، این معضل در طول سه دهه اخیر، در سطح اکثر کشورهای توسعه یافته به یکی از مسائل جدی از منظر بهداشت عمومی تبدیل گردیده است. تا به حال هیچ نشانه ای از کاهش میزان روند چاقی در جهان مشاهده نشده است. چاقی می تواند پیامدهایی نظیر ناتوانی جسمی، عاطفی، اجتماعی و اقتصادی را برای فرد در پی داشته باشد. بنابراین اهمیت توجه به معضل چاقی تنها مربوط در شاخص های زیبایی اندام و اعداد ظاهر شده بر روی ترازو خلاصه نمی شود و ما در این مقاله سعی داریم تا به شما تاثیر سبوس در لاغری را آموزش دهیم.
به طور خاص چاقی شکمی یا مرکزی می تواند با سندرم متابولیک مرتبط باشد. سندرم متابولیک به مجموعه ای از بیماری هایی گفته می شود که هم زمان با هم به وقوع میپیوندد و منجر به افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع دوم می شود.
بدن انسان به اشکال گوناگونی با بحران ها مقابله می کند و بد نیست بدانید تجمع توده های چربی نیز یکی از همین واکنش های دفاعی بدن در کنترل شرایط اضطراری است. تکامل یافتگی و عملکرد بدن انسان به گونه ای است که انرژی مازاد بدن، برای استفاده در زمان های قحطی به شکل بافت چربی ذخیره می گردد. به همین منظور چندین مکانیسم، بواسطه عملکرد مرکزی و محیطی همزمان و در تعامل با یکدیگر در تلاش هستند تا تجمع بافت چربی در نقاط مختلف بدن را تحت کنترل قرار دهند. هورمون های گرسنگی و سیری، در درازمدت و کوتاه مدت بر فرآیند دریافت و مصرف انرژی بدن تاثیر میگذارند تا به این نحو تجمع چربی و افزایش میزان تودههای چربی بدن را کنترل و محدود سازند.
با این وجود، ممکن است یک یا چند مورد از مکانیسم های تنظیم تعادل انرژی بدن، در برخی افراد با اختلال مواجه شود. این امر در بلند مدت منجر به ذخیره انرژی اضافی و در نهایت وقوع چاقی می شود.
حتماً شنیدهاید که نقطه نظرهای گوناگون، گاهی به صورتی بیان می شود که گویا تنها عامل تاثیرگذار بر چاقی فرد، پرخوری و عدم کنترل بر میزان غذای دریافتی فرد میباشد. در حالی که با توجه به شرح عملکرد و نحوه فعالیت بدن در تنظیم تعادل انرژی، این استنباط کاملاً صحیح نیست. بعید نیست که چاقی فرد در نتیجه نقص در فیزیولوژی بدن فرد ایجاد گردد.
یکی از ساده ترین و رایجترین روش های بررسی و اعلام وضعیت بدنی یک فرد در مورد چاقی (افزایش وزن) یا لاغری (کمبود وزن) ، بررسی شاخص توده بدنی (BMI) است.
در حقیقت این شاخص نشان دهنده تناسب قد و وزن فرد بوده و از طریق تقسیم وزن فرد بر حسب کیلوگرم بر توان دوم (x²) و قد برحسب متر بدست خواهد آمد.
تقسیم بندی وضعیت بدنی از نظر شاخص BMI به شرح ذیل می باشد:
ردیف BMI وضعیت بدنی
ردیف | BMI | وضعیت |
1 | 16> | لاغری شدید |
2 | 18.5-16 | کمبود وزن |
3 | 24.9-18.5 | طبیعی یا نرمال |
4 | 25-29.9 | دارای اضافه وزن |
5 | 30-34.9 | چاقی درجه 1 |
6 | 35-39.9 | چاقی درجه 2 |
7 | 40< | چاقی درجه 3 |
به منظور مقابله با چاقی، رژیم های غذایی سرشار از فیبر مانند میوه ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل همچون نان سبوس دار، برای سلامت بزرگسالان و کودکان مفید خواهد بود. افزودن این موارد به عادات غذایی، یکی از راه های پیشگیری یا کنترل عارضه چاقی است.
فیبرها:
فیبرها ترکیباتی هستند که توسط آنزیم های روده تجزیه نمی شوند؛ در نتیجه دستگاه گوارش انسان قابلیت هضم و جذب فیبر را ندارند. بعلاوه، این ترکیبات قابلیت بالایی در جذب آب اضافه دارند. این امر سبب می شود که فرد احساس پر بودن معده و سیری بلند مدت را تجربه کند. به همین منظور توصیه میشود تا با مصرف فیبر بیشتر، شمار وعده های غذای مصرفی و حجم غذای دریافتی توسط فرد کاهش یابد.
به طور کلی مصرف روزانه 21 تا 33 گرم فیبر برای بزرگسالان و .1 تا .2 گرم برای کودکان توصیه می شود، اگرچه میزان مصرف فیبر در کودکان، در کشورهای مختلف ممکن است متفاوت باشد. با این حال افراد کمی هستند که در رژیم غذایی روزانه خود مقادیر کافی از فیبر را مصرف می کنند، به همین دلیل افزودن فیبر یک جایگزین مناسب و مقرون به صرفه برای افزایش محتوای فیبر در رژیم غذایی می باشد.
مطالعات نشان می دهند که مصرف بالای فیبر رژیمی به عنوان یک اثر محافظتی در برابر بیماری های قلبی و عروقی و دیابت نوع2 خواهد بود. مضاف بر این به دلیل کاهش میزان انرژی دریافتی کل بدن، برای مبتلایان به فشار خون بالا و چاقی نیز یک توصیه موثر خواهد بود.
سبوس گندم منبع غنی از مواد مغذی سالم از جمله فیبر غذایی و لیگنان ها، ویتامین ها، مواد معدنی (پتاسیم، منیزیم، فولات، آهن و سلنیوم) و آنتی اکسیدان ها است. به همین دلیل آرد کامل؛ یعنی آردی که فرآیند سبوسگیری برای آن انجام نگرفته است، در مقایسه با آرد سفید معمولیمقادیر بیشتری از فیبر و مواد معدنی را در خود گنجانده است.
از بین بیماری های مزمنی که در مردم سراسر جهان را درگیر کرده است. دیابت ملیتوس(DM) یکی از جدی ترین و گستره ترین انواع این بیماریها است.
ویژگی های اصلی دیابت نوع 2، اختلال در ترشح انسولین و همچنین افزایش مقاومت به انسولین است. تحقیقات نشان می دهد که سبوس گندم برای کاهش وزن در بیماران دیابتی و چاق اثرات مثبت و موثری از خود به جا می گذارد. به این ترتیب سبوس گندم می تواند به عنوان یک استراتژی مکمل برای مدیریت بیماری مورد استفاده قرار گیرد.
فیبرها در مدیریت سطح گلوکز روزانه در افراد سالم و همچنین در افراد دارای اختلال در متابولیسم گلوکز نقش موثری دارند. همچنین، فیبرها با کاهش سرعت جذب گلوکز، تاخیر در ترشح انسولین و همچنین کاهش اندیس گلیسمی، بر مدیریت وزن نیز تاثیر مثبتی می گذارند.
فیبر هایی که به اصطلاح آنها را پری بیوتیک مینامند، میتوانند به عنوان یک مکمل غذایی مصرف شده و توسط فلور میکروبی روده بزرگ Microbiota colonic مورد استفاده قرار گیرند.
*اصطلاح پری بیوتیک در سال 2016 توسط انجمن علمی بین المللی پروبیوتیک ها و پری بیوتیک ها (ISAPP ) به عنوان یک “سوبسترایی که به طور انتخابی توسط میکروارگانیسم های بدن میزبان استفاده می شود و برای سلامتی مفید است” تعریف گردید.
چندین مطالعه نشان داده است که تعدیل فلور میکروبی روده از طریق مصرف فیبر رژیمی، قادر است تا به مدیریت بیماری های مرتبط با چاقی کمک کند.
تقریباً همه انواع فیبر غذایی به طور کامل و یا تا حدودی، قابل تخمیر توسط فلور میکروبی روده هستند، اما ممکن است سرعت مصرف انواع گوناگون آنها با یکدیگر متفاوت باشد. یکی از محصولات جانبی حاصل از آن اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه (SCFA ) است که برای سلامت دستگاه گوارش و بدن مفید است.
همچنین مصرف منظم غذاهای سبوس دار باعث کاهش احتمال ابتلا به فشار خون بالا شده، همچنین سطح کلسترول تام و یا LDL خون را نیز پایین می آورد.
مصرف میوه ها و سبزیجات در کنار غلات کامل، مانند مصرف روزانه نان سبوس دار به علت مقادیر بالای فیبر موجود در آن، یکی از سادهترین راه های تامین مقادیر فیبر مورد نیاز بدن است. لواش سبوس دار «های! فود» علاوه بر مقادیر بالایی از فیبر، کاملا بدون نمک تهیه شده است تا برای بیماران مبتلا به فشار خون بالا و انواع دیابت، انتخابی مطمئن برای مصرف روزانه باشد.
علاوه بر این برای افرادی که با معضل چاقی رو به رو هستند، با مصرف غلات کامل و انواع نان سبوس دار در رژیم غذایی روزانه خود، می توانند گامی موثر در تامین فیبر، کنترل وزن و چاقی بردارند.